Instappen maar! “Le bus” en andere theaterspellen

À droite! (naar rechts) À gauche! (naar links) Beweeg mee! Foto: Merel Hollander.

ERK-niveau: vanaf A1 (beginner en verder).

Activiteit: bewegend leren.

Tijdsduur: ongeveer 10 minuten per spel.

Door te leren met je hele lichaam, onthoud je de woorden veel sneller. In dit bericht vind je drie voorbeelden van leuke Franse theaterspellen: het gebarenspel, de bus en ritmisch tellen. Gegarandeerd dynamiek en plezier in de les!

1. Groeten- en gebarenspel

Leer groeten en uitdrukkingen mét bijbehorende gebaren. Illustratie: Pixabay.

Leerdoelen:

  • Vocabulaire: de getallen van 1-5 (en verder) plus diverse groeten en typisch Franse uitdrukkingen, zoals Bonjour, Salut, Oh là là en Mon oeuil! (zie lijst hieronder).
  • Gebaren: non-verbale taal die hoort bij de groeten en typisch Franse uitdrukkingen.
  • Frankrijkkunde: expressief spreken.
  • Groepsdynamiek: bewegen!

Zo gaat het spel: Leg de leerlingen een lijst voor met een aantal groeten en typische uitdrukkingen, inclusief het bijbehorende gebaar (zie hieronder). Laat hen de lijst stukje bij beetje leren: begin bijvoorbeeld met de eerste 3 groeten en gebaren. Vraag de leerlingen vervolgens door de klas te lopen en roep steeds een willekeurig cijfer in het Frans. De leerlingen moeten nu de bijbehorende groet/uitdrukking noemen plus het bijbehorende gebaar maken. Doe dit aan het begin van iedere les en breid de lijst steeds een stukje uit. TIP! Kun je niet teveel lawaai maken, bijvoorbeeld om naburige klassen niet te storen, laat de leerlingen dan alleen de gebaren maken en de woorden uitspreken zonder geluid (alleen articuleren). Bron: Jeux de théâtre van PUG. Meer info, zie kader onderaan pagina.

Voorbeeldlijst van groeten, typische uitdrukkingen en bijbehorende gebaren:

  1. Salut! Ça va? (Hoi! Hoe gaat het?). Gebaar: Hand opsteken (informele groet).
  2. Bonjour monsieur/madame le Directeur (Goedendag mijnheer/mevrouw de directeur). Gebaar: Je hand strak voor je uitsteken (formele groet).
  3. Oh là là. Gebaar: Wenkbrauwen optrekken, grote ogen opzetten en de rechterhand ritmisch los schudden (alsof je hand nat is en je het water er vanaf schudt).
  4. Parfait! (Perfect). Gebaar: Een cirkel maken met je vingers door het topje van je rechter wijsvinger op het topje van je rechterduim te houden.
  5. Mon oeuil! (Já, já!…ik geloof er niets van). Gebaar: Met je rechter wijsvinger losjes het onderste ooglid van je rechteroog licht naar beneden trekken.

2. De bus

Rollenspel Le Bus: koop een kaartje en volg de chauffeur! Illustratie: Pixabay.

Leerdoelen:

  • Vocabulaire leren: à gauche (naar links), à droite (naar rechts), tout droit (rechtdoor), en arrière (naar achteren). Plus eventueel: Je voudrais un ticket, s’il vous plaît (ik wil een kaartje alstublieft), Merci (bedankt).
  • Groepsdynamiek: Meer dynamiek, plezier en beweging in de klas.

Zo gaat het spel: Zet een rij stoelen achter elkaar, steeds twee naast elkaar, zoals in een bus. Zet één stoel vooraan de rij voor de ‘chauffeur’. Nodig de kinderen uit in te stappen en vraag hen eerst een kaartje te bestellen bij de chauffeur: ‘Je voudrais un ticket, s’il vous plaît’. Nadat alle kinderen een kaartje gekocht hebben en een plekje gezocht hebben in de bus, begint het echte spel. De chauffeur zegt tegen de passagiers welke kant ze op gaan (en dus mee moeten bewegen): à droite (naar rechts), à gauche (naar links), tout droit (rechtdoor). Alle passagiers bewegen mee. Bij STOP! laten de passagiers zich voorover hangen met het hoofd omlaag. Daarna rijdt de bus weer verder. C’est parti! Wissel daarna eventueel van rol en laat andere leerlingen de chauffeur spelen. Doe zelf ook mee en speel vol overtuiging het spel. Eventueel kun je de woorden op het bord schrijven en voor of na de les nog met de kinderen oefenen. Bron: Activités théâtrales en classe de langue. CLE International. Met dank aan mijn collega Merel Hollander van Platform Vroeg Frans, die haar ervaringen en de leuke foto van ‘de bus’ deelde (zie bovenaan dit bericht).

3. Ritmisch tellen en uitspraak oefenen

Klap mee en voel het ritme van de Franse taal. Illustratie: Istock.

Leerdoelen:

  • Vocabulaire: tellen van 1-10 (of verder) en dierennamen.
  • Uitspraak: oefenen met de Franse klemtoon (aan het eind van een woordgroep) en muzikaliteit van de Franse taal.
  • Groepsdynamiek: Bewegen en plezier hebben!

Zo gaat het spel: Laat de leerlingen in een kring staan en laat hen jou volgen: wiebel ritmisch heen en weer, afwisselend op het ene en het andere been en klap in je handen. Maak vervolgens woordgroepen, die je steeds langer maakt en waarbij je de klemtoon op de laatste lettergreep blijft leggen. Begin met tellen: un (op been één), un-deux (op been twee), un-deux-trois (op been één), un-deux-trois-quatre (op been twee). Duidelijk moet worden dat de lettergreep op de laatste klemtoon blijft vallen. Doe daarna hetzelfde bijvoorbeeld met namen van dieren, terwijl je nog steeds ritmisch heen en weer wiegt, afwisselend steunend op het linker- en dan op het rechterbeen en blijf klappen. Bijvoorbeeld: chien (op been één), lion (op been twee), éléphant (op been één), rhinoceros (op been twee), marsupilami (op been één). Je kunt zelfs korte zinnen gebruiken. Door de woorden bewegend te oefenen, leren de leerlingen de klemtoon natuurlijk aanvoelen. Bron: Thealingua. Meer informatie, kader onderaan.

Verder lezen

Wil je meer weten over theaterwerkvormen in de taalles? Zoek je meer voorbeelden om vaker theaterspellen te gebruiken om spelenderwijs te oefenen met woorden (en zelfs grammatica)? Dan heb ik twee boekentips voor je: Activités théâtrales en classe de langue van Adrien Payet. Prijs: ongeveer 27 euro. Uitgever: CLE International (ISBN: 978-2-09-038226-6) en Jeux de théâtre van M. Pierré en F. Treffandier. Prijs: ongeveer 10 euro. Uitgever: FLE PUG (ISBN: 978-2-7061-1664-3). De moeite waard!

Twee boeken die ik van harte kan aanbevelen over theaterwerkvormen.

VIDEO-TIPS MET VOORBEELDEN

  1. Thealingua: Thealingua is een Frans-Duitse organisatie die inspirerende methoden heeft ontwikkeld om vreemde talen te onderwijzen via theater. Via hun Youtube-kanaal kun je voorbeelden bekijken, zoals deze video met 3 warming-up-oefeningen. Ben je echt geïnteresseerd? Volg dan een workshop bij Thealingua.
  2. Ritmimots: Verder zeker zien, de video’s van Régine Llorca van Ritmimots, zoals Dire non: voix, mouvement, accentuation.
  3. Français avec Pierre: En tenslotte mag je niet missen: de video Les expressions typiques, met meer voorbeelden voor werkvorm 1 (gebarenspel).