ERK-niveau: beginners (A1).
Leeftijd: van ongeveer 4 tot 14 jaar.
Activiteit: spreekvaardigheid stimuleren.
In mijn Franse lessen op de basisschool – vroeg vreemdetalenonderwijs Frans – werk ik graag met handpop Jules. Het is een heel leuke manier om kinderen langzaam en veilig te laten wennen aan Frans spreken. Wist je dat je deze werkvorm ook kunt toepassen in de bovenbouw van de basisschool en zelfs in de brugklas? In dit artikel geef ik praktische tips.
Waarom een handpop in de taalles?
Al sinds het begin van mijn Franse lessen op de basisschool, werk ik met een handpop. Die van mij heet Jules. Waarom heb ik gekozen voor deze werkvorm?
- Het brengt een vrolijke, speelse sfeer in de klas.
- Het werkt activerend. De leerlingen willen maar al te graag praatjes met hem maken. Vaak is het dringen wie Jules als eerste mag begroeten.
- Het creëert een veilig leerklimaat. Ik merk dat de kinderen zich veiliger voelen en meer op hun gemak als ze tegen de pop praten. Jules oordeelt niet, zo lijken ze te denken. En dat begrijp ik best: een taal spreken die je nauwelijks kent, is best eng.
Tips bij het gebruik van een handpop.
- Maak een ritueel van het werken met de pop. Begin er bijvoorbeeld iedere les mee. Als Jules er is, weten de kinderen dat de Franse les begint. Jules praat namelijk alleen maar Frans 😉
- Laat de kinderen wennen, zeker in het begin. Geef ze tijd de pop te bekijken en een aai over z’n kop te geven. Ze hoeven niet gelijk te praten met hem in het Frans. Dat komt vanzelf.
- Geef de pop karakter (als dat al niet vanzelf gaat): mijn pop is bijvoorbeeld altijd heel verlegen als de kinderen hem roepen aan het begin van de les. Daarna komt hij los en gaat hij praatjes en grapjes maken.
- Bouw de gesprekjes langzaam op. Laat de pop eenvoudige vragen stellen: liefst korte en gesloten vragen. Vraag eerst hoe de kinderen heten en groet hen vrolijk. Moi, je m’appelle Jules. Et toi? Iedere les kun je een nieuwe vraag (of vragen) toevoegen.
- Benoem reacties. Als Jules vraagt hoe het gaat – Bonjour! Ça va bien? – en de kinderen knikken, benoem ik hun reactie. ‘Ah, ça va bien! De volgende keer durven de kinderen vaak al zelf korte antwoorden te geven.
- Gebruik ‘chuncks’. De zinnen die je gebruikt, hoef je niet grammaticaal uit te leggen. Het zijn korte betekeniseenheden (chuncks), die de kinderen als zodanig leren gebruiken.
- Herhaal: Laat de pop de zinnen herhalen. Ga de kinderen langs en stel steeds dezelfde vragen, bijvoorbeeld: Quelle est ta couleur préférée?
- Maak grapjes. Laat de pop ook een beetje gek doen, laat hem af en toe schrikken (oh lá lá!) en vooral veel bewegen.
- Gebruik hulpmiddelen om de kinderen te helpen een gesprekje te voeren in de nieuwe taal. Ik hang bijvoorbeeld ‘spreekpostertjes’ op het bord om de kinderen te helpen met antwoorden op de meest gestelde vragen.
- Houd het kort. Overigens houd ik de gesprekjes bewust kort om het leuk te houden. Nadat verschillende kinderen aan de beurt zijn geweest, gaat Jules ‘even uitrusten’ bij één van de leerlingen (iedere keer mag een andere leerling op hem passen). Aan het eind van de les kom ik hem ophalen en zegt hij alle kinderen gedag: Au revoir!
Waar moet je op letten?
Een van de belangrijkste aandachtspunten bij het werken met een handpop is dat je goed let op de reacties van de kinderen. Hoe reageren zij op de pop? Vinden ze het leuk? Of misschien een beetje eng? Dring dan niet aan, maar ga een gesprekje aan met een ander kind. De volgende keer durft het waarschijnlijk wel te praten. Verder is het heel belangrijk dat je het zélf leuk vindt om te doen. Dat straal je namelijk uit (en omgekeerd ook als je er eigenlijk niet in gelooft). Tenslotte moet je eerst thuis oefenen voor de spiegel of met huisgenoten, voor je met de pop de klas in gaat. Je hoeft echt niet te kunnen buikspreken, maar het poppenspel moet wel geloofwaardig overkomen natuurlijk. Laat de pop levendig bewegen en hem vooral kijken in de richting van het kind met wie hij spreekt. Je kunt een workshop volgen, maar zelf heb ik het geleerd door te oefenen met behulp van Youtube-video’s, zoals: Hoe laat je een pop tot leven komen? van Creatief Kinderwerk.
Je zult zien…het werkt en de kinderen zullen enthousiast reageren en meer durven spreken!
TIP! HANDPOPPEN MAKEN
Je kunt een handpop kopen, maar je kan er ook zelf een maken of – nog leuker – laten maken door de kinderen. Gebruik bijvoorbeeld een oude sok en een paar attributen. Laat de leerlingen een naam bedenken voor hun pop en hen in tweetallen gesprekken voeren. Deze tip kreeg ik van Leontien Schul – van Fransingroep8.nl – die deze werkvorm met succes toegepaste in groep 8 en in de brugklas (Foto’s: Leontien Schul).