Je zou zeggen dat het belang van onderwijs van de Franse taal voor iedereen duidelijk is: het is een buurtaal, de vijfde wereldtaal die op alle continenten gesproken wordt en één van de officiële talen in veel internationale organisaties. Redenen genoeg om al vroeg te beginnen met het leren van deze belangrijke taal. Toch krijgen wij regelmatig de vraag: ‘Frans op de básisschool?” Wat wij dan antwoorden?
Dit artikel is een coproductie van de Franse Juf (Olga) en Merel Hollander. Beiden geven wij Franse les op een basisschool. Olga op IKC De Piramide in Zoetermeer en Merel op de Daltonschool Rijnsweerd in Utrecht. Samen met Sandra van Die zetten wij ons bovendien in voor Platform Vroeg Frans: dé netwerkorganisatie voor docenten Frans in het primair onderwijs.
1. Speciaal
Net als collega-docenten Frans in het primair onderwijs, merken wij dat onze leerlingen trots zijn dat ze al een beetje Frans kunnen spreken en verstaan. Dat kunnen de meeste leeftijdgenootjes niet! Voor de schoolleiding biedt het opnemen van Frans als extra-curriculair vak ook een pre: je kunt je ermee onderscheiden en voor ouders van toekomstige leerlingen kan het een doorslaggevende factor zijn te kiezen voor de school.
2. Vol zelfvertrouwen naar de brugklas
Door leerlingen op de basisschool alvast spelenderwijs kennis te laten maken met de Franse taal, krijgen ze plezier in het leren van Frans. Ze merken dat Frans leren leuk is en ontwikkelen ‘spreekdurf’. Zo beginnen kinderen dus gemotiveerd en met meer zelfvertrouwen aan het vak Frans in de brugklas.
3. Frans leren is Nederlands leren
Abonnement, medaille, spionage, enquête, gourmetten, parachute, tondeuse: bijna 70% van de leenwoorden in het Nederlands is van Romaanse oorsprong (afkomstig uit het Frans en Latijn). Behalve voorbereiding op het voortgezet onderwijs, biedt Frans dus ook ondersteuning bij het aanleren van Franse leenwoorden in groep 7/8.
4. Leren leren
Frans leren is leuk en verrijkend voor álle kinderen. In een paar lessen kunnen basisschool-leerlingen makkelijk zo’n 50 nieuwe woorden leren: groeten, zich voorstellen en de getallen van 1-20. Daarnaast biedt Frans de mogelijkheid om te ‘leren leren’, juist omdat Frans uit een andere taalfamilie komt dan het Nederlands, Engels of Duits. Je kunt kinderen in groep 7 en 8 bijvoorbeeld leerstrategieën aanbieden, waar ze veel aan kunnen hebben op de middelbare school (ook bij andere talen). Denk aan manieren om woordjes te leren, een mindmap maken of aan het plannen van huiswerk.
5. “Ieck ben konijn van Olland”
Nederland heeft een Franse Tijd gekend. De broer van keizer Napoleon Bonaparte, Lodewijk Napoleon, was in de jaren 1806 tot 1810 koning van het Koninkrijk Holland. Zijn uitspraak “Ieck ben konijn van Olland”is legendarisch. Wist je dat deze koning verantwoordelijk is geweest voor de invoering van verplicht en toegankelijk onderwijs, het Burgerlijk Wetboek en voor de oprichting van het Koninklijk Museum (nu: Rijksmuseum)? Kennismaken met de Franse taal is kennismaken met de Nederlandse geschiedenis.
6. Wereldburgerschap
Kennismaken met een taal, is kennismaken met een cultuur. Omdat kinderen in Nederland vooral veel films, muziek en games uit Anglo-Amerikaanse landen tot zich nemen, is het interessant ook eens kennis te maken met niet-Anglo-Amerikaanse cultuur. Denk eens aan het joie de vivre van de Fransen, tradities en etiquette, gastronomie, kunst, literatuur, mode en architectuur. Daarbij komt nog, dat wanneer je Frans kunt spreken, de wereld aan je voeten ligt: de wereld van de francophonie is veel groter dan alleen Frankrijk! Ongeveer de helft van alle mensen die Frans als moedertaal heeft, woont in Afrika. En dat continent is booming. Kennismaken met de Franse taal is kennismaken met heel veel andere landen en culturen. Een mooi staaltje wereldburgerschap!
7. Taal van het hart
Tenslotte, uit ervaring weten we dat veel kinderen die Frans op de basisschool hebben gehad, het vak later ook als keuzevak kiezen in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs. Gezien de argumenten die hiervoor genoemd zijn, zullen ze daar hun leven lang profijt van hebben. Zij zullen in staat zijn met Franstalige mensen – overal ter wereld – te spreken in hun moedertaal. Je kent vast de bekende uitspraak:
“Als je met iemand praat in een taal die hij begrijpt, bereikt jouw boodschap zijn hoofd. Praat je met iemand in z’n moedertaal, dan bereik je zijn hart.”
Ben je ook enthousiast en wil je gelijk beginnen met Frans op de basisschool? Kijk eens bij het gratis lesmateriaal op deze site! Zoals bijvoorbeeld het lespakket voor groep 7/8.
Dit artikel verscheen ook op Franszelfsprekend.nl, de website van de sectie Frans van Vereniging Levende Talen, de beroepsvereniging voor talendocenten.