Nederland telt ruim 50 basisscholen met Franse les, blijkt uit onderzoek van Nuffic Kenniscentrum Buurtalen 2018. Wat zijn het voor scholen die ‘Vroeg Frans’ geven? Hoe pakken zij de lessen aan? En waar vinden ze geschikt lesmateriaal voor jonge leerlingen?
Nederland telt ruim 50 basisscholen met Franse les (rode icoontjes), blijkt uit onderzoek van Nuffic Kenniscentrum Buurtalen 2018. “Basisscholen in Nederland die Frans aanbieden […], doen dat niet omdat het verplicht is, maar omdat het nuttig en misschien zelfs noodzakelijk is voor de toekomst van hun leerlingen”, zei staatssecretaris Raymond Knops treffend in april 2018 op de Nuffic-Buurtaalconferentie in Emmen. Frans is namelijk niet alleen een buurtaal, maar ook een wereldtaal: een taal die gesproken wordt door 274 miljoen mensen wereldwijd (denk ook aan Afrika).
Sinds 2015 mogen basisscholen wettelijk 15% van de lestijd – maximaal 4 uur per week – besteden aan lessen Engels, Duits èn Frans. Een nieuwe kans!
Variatie in lestijd
Sommige scholen bieden Frans aan in een doorlopende leerlijn van groep 1 tot en met groep 8. Dit noemt men vroeg vreemdetalenonderwijs Frans (vvto). Het vak staat dan wekelijks minimaal een half uur tot een uur ingeroosterd voor alle groepen. Enkele scholen maken daarnaast gebruik van de mogelijkheid om ook andere vakken – bijvoorbeeld gym of muziek – in het Frans te geven (het zogenaamde CLIL: Content Language Integrated Learning).
Meestal betreft het echter kleinschalige projecten, bijvoorbeeld tijdens projectweken, in de Plusklas of als BSO-activiteit. Zelf geef ik cursussen in de hoogbegaafden-groepen van IKC De Piramide in Zoetermeer. Je ziet ook docenten Frans uit het VO die een aantal lessen geven aan kinderen uit groep 8, om de overstap naar de brugklas te vergemakkelijken.
Communicatieve aanpak
Net als bij Engels in het basisonderwijs is leren communiceren het uitgangspunt bij français précoce (‘vroeg Frans’). Communiceren gebeurt vooral mondeling en door te luisteren. De kinderen leren – met spelletjes, filmpjes en muziek – spelenderwijs de nieuwe taal meteen te gebruiken. Zij voeren al snel echte gesprekjes en de leerkracht spreekt – als het even kan – zoveel mogelijk Frans in de les. De activiteiten zijn betekenisvol en passen in de belevingswereld van de leerlingen, bijvoorbeeld een rollenspel ‘Croissants kopen bij de Franse bakker’.
Lesmateriaal
Op internet is een schat aan los lesmateriaal te vinden. Je moet het alleen weten te vinden. Ken je bijvoorbeeld de Youtube-filmpjes ‘Le Français Illustré’ van Jérôme Paul? Of de vrolijke video’s van Alain le Lait, ook op Youtube?
Daarnaast zijn er verschillende Franstalige methodes Frans voor de internationale markt, zoals ‘Tip Top!‘, ‘Alex et Zoé’, ‘Zoom‘ en de leergang ‘Jus d’Orange‘ van uitgeverij CLE International. De methodes bevatten meestal een tekstboek, werkboek, docentenhandleiding (in het Frans) en steeds vaker ook een digitale leeromgeving.
Bovendien zijn er – voor zover ik weet – twee Nederlandstalige methodes voor Frans op de basisschool: ‘Oh là là!’ (voor de onderbouw) en ‘Éventail Junior En Action’ (voor de bovenbouw) van de Belgische uitgeverij Van In. Het zijn prima methodes, die wel duidelijk gericht zijn op de Belgische leerling. De Franse Juf werkt momenteel aan een nieuw Nederlandstalig lesboek “Frans voor kinderen van 9-12 jaar.”
Mini-cursus
Als voorproefje biedt de Franse Juf, samen met Franszelfsprekend/Vereniging Levende Talen, een gratis Lespakket Frans voor basisschool (en brugklas). Deze cursus – gemaakt door De Franse Juf samen met docente Sandra van Die ter gelegenheid van de Dag van de Franse Taal – is bedoeld voor leerkrachten in het basisonderwijs die in hun eigen klas één of meerdere Franse lesjes willen geven. Ook docenten Frans uit het VO kunnen het materiaal gebruiken in hun brugklassen of voor een gastles op een basisschool.
Handige links en contactpersonen:
Kijk ook eens op deze sites voor informatie over Frans in het basisonderwijs! Via het Kenniscentrum Buurtalen worden ook netwerkbijeenkomsten georganiseerd om deelnemende scholen met elkaar in contact te brengen.
- Nuffic: Kenniscentrum buurtalen (contact: Riet Steffan en Floor Haanstra).
- De Franse ambassade en het Institut Français (contact: Karim Houali).
- Vereniging Levende Talen, sectie Frans (contact: Sandra van Die).
- en natuurlijk De Franse Juf 😉
Tip: Subsidie voor invoeren vvto Frans: